Kỷ niệm 42 năm ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/42017)
Chiến thắng mùa xuân 1975 đã thể hiện tinh thần đồng tâm nhất trí một lòng của Đảng và nhân dân ta trong cuộc đấu tranh là “đánh cho Mỹ cút,đánh cho ngụy nhào”, sự lãnh đạo tài tình của Đảng ta; là sự thắng lợi của nước ta trên vòng đàm phán quốc tế, để bạn bè năm châu biết về đất nước Việt Nam nhỏ bé nhưng đầy anh hùng, đã đánh bại một đế quốc hùng mạnh để giành lại độc lập chủ quyền cho đất nước. Đồng thời, chiến thắng còn là bài học kinh nghiệm để bạn bè thế giới noi theo trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc. Để hiểu rõ hơn về chiến thắng lịch sử này, chúng ta sẽ quay trở lại với bối cảnh và diễn biến của chiến dịch này.
Sau thất bại trong việc dùng máy bay B52 đánh phá Miền Bắc của Mỹ và thắng lợi của ta trong chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972, ta đã buộc Mỹ phải ngồi vào vòng đàm phám và ký hiệp định Paris năm 1973 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Đồng thời, rút toàn bộ quân đội Mỹ ra khỏi miền Nam Việt Nam trở về nước một cách vô điều kiện.
Vào cuối năm 1974 - đầu năm 1975, nhận thấy tình hình so sánh lực lượng ở miền Nam có sự thay đổi mau lẹ có lợi cho cách mạng ta, Bộ Chính trị Trung ương Đảng đã đề ra kế hoạch giải phóng hoàn toàn Miền Nam trong hai năm 1975 và 1976. Nhưng Bộ Chính trị nhấn mạnh “cả năm 1975 là thời cơ” và chỉ rõ “nếu thời cơ đến vào đầu hoặc cuối năm 1975 thì lập tức giải phóng hoàn toàn Miền Nam trong năm 1975”. Bộ Chính trị cũng nhấn mạnh cần tranh thủ thời cơ đánh thắng nhanh để đỡ thiệt hại về người và của cho nhân dân, giữ gìn tốt cơ sở kinh tế, công trình văn hóa, giảm bớt sự tàn phá của chiến tranh.
(Ảnh:Bộ Chính trị họp hội nghị mở rộng quyết định kế hoạch giải phóng miền Nam)
Sau khi họp quyết định kế hoạch,ta đã mở cuộc tổng và nổi dậy Xuân 1975, cuộc tiến công diễn ra trong gần hai tháng (từ ngày 4/3 đến ngày 2/5) qua ba cuộc chiến lớn : chiến dịch Tây Nguyên,chiến dịch Huế-Đà Nẵng và chiến dịch Hồ Chí Minh đánh vào Sài Gòn.
Chiến dịch Tây Nguyên (từ ngày 4/3 đến ngày 24/3):
Theo nhận định của ta, Tây Nguyên là địa bàn chiến lược quan trọng, cả ta và địch đều cố gắng nắm giữ. Nhưng do địch nhận định sai về hướng tấn công của ta nên địch cho quân chốt giữ ở đây một lực lượng mỏng, bố phòng sơ hở. Căn cứ vào đó Bộ Chính trị Trung ương Đảng ta quyết định chọn Tây Nguyên làm hướng tấn công chủ yếu trong năm 1975. Thực hiện kế hoạch, ta tập trung chủ lực mạnh với vũ khí, kỹ thuật hiện đại, mở một chiến dịch quy mô lớn ở Tây Nguyên. Trận then chốt ta đánh mở màn ở Buôn Ma Thuột ngày 10/3/1975 và đã giành được thắng lợi (trước đó,ngày 4/3, quân ta đa đánh nghi binh ở Plâyku va Kon Tum nhằm thu hút quân địch vào hướng đó).Tới ngày 12/3/1975, quân địch phản công nhằm chiếm lại Buôn Ma Thuột, nhưng đã thất bại.
(Ảnh:Lược đồ diễn biến cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975)
Sau thất bại ở Buôn Ma Thuột, hệ thống phong thủ của địch ở Tây Nguyên rung chuyển, quân địch mất tinh thần,hoang mang rối loạn. Ngày 14/3/1975, Nguyễn Văn Thiệu ra lệnh rút toàn bộ quân ra khỏi Tây Nguyên về vùng duyên hải miền Trung.Trên đường rút chạy chúng bị quân ta truy kích tiêu diệt. Đến ngày 24/3/1975, ta đã làm chủ hoàn toàn Tây Nguyên rộng lớn.
Chiến dịch Tây Nguyên thắng lợi đã chuyển cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước sang giai đoạn mới: từ tiến công chiến lược ở Tây Nguyên phát triển thành tổng tiến công chiến lược trên toàn chiến trường Miền Nam.
Chiến dịch Huế-Đà Nẵng (từ ngày 21/3 đến ngày 29/3):
Ta đã nhận thấy thời cơ chiến lược đến nhanh và hết súc thuận lợi ngay khi chiến dịch Tây Nguyên đang tiếp diễn, Bộ Chính trị đã có quyết định kịp thời cho kế hoạch cho giải phóng Sài Gòn và toàn Miền Nam, trước tiên là tiến hành giải phóng Huế - Đà Nẵng. Ta phát hiện địch co cụm ở Huế, ngày 21/3, quân ta đánh vào căn cứ địch, chặn các đường rút lui của chúng,hình thành thế bao vây trong thành phố.Đúng 10giờ30phút ngày 25/3, quân ta đánh vào cố đô Huế, đến ngày hôm sau thì ta đã giải phóng hoàn toàn thành phố và toàn tỉnh Thừa Thiên. Đà Nẵng thành phố thứ hai ở Miền Nam, căn cứ quân sự liên hợp lớn nhất của Mỹ và quân đội Sài Gòn đã rơi vào thế cô lập. Tới Sáng 29/3, quân ta từ ba phía: Bắc, Tây, Nam tiến thẳng vào thành phố, tới 3giờ chiều thì giải phóng hoàn toàn Đà Nẵng.
Chiến dịch Hồ Chí Minh (từ ngày 26/4 đến ngày 30/4):
Sau chiến thắng của quân ta ở chiến dịch Tây Nguyên và chiến dịch Huế-Đà Nẵng, Bộ Chính trị đã nhận định: “thời cơ chiến lược đã đến,ta có điều kiện hoàn thành sớm quyết tâm giải phóng Miền Nam” và đã đưa ra quyết định: “phải tập trung nhanh nhất lực lượng, binh khí kỹ thuật và vật chất giải phóng Miền Nam trước mùa mưa”, đồng thời chiến dịch giải phóng Sài Gòn-Gia Định được Bộ Chính trị quyết định mang tên “chiến dịch Hồ Chí Minh”.Trước khi tấn công giải phóng Sài Gòn, quân ta đã tiến công Xuân Lộc và Phan Răng - đây là những căn cứ phòng thủ trọng yếu của địch để bảo vệ Sài Gòn từ phía đông.
17 giờ ngày 26/4,quân ta đã nổ súng mở đầu chiến dịch,năm cánh quân của ta đã vượt qua tuyến phòng thủ của địch để tiến vào trung tâm Sài Gòn, đánh chiếm các cơ quan đầu não của chúng. 10 giờ 45 phút ngày 30/4, xe tăng và bộ binh của ta tiến vào Dinh Độc Lập,bắt toàn bộ Nội các của Sài Gòn, Dương Văn Minh vừa lên chức tổng thống ngày 28/4 đã phải tuyên bố đầu hàng quân ta không điều kiện. Đến 11 giờ 30 phút cùng ngày,lá cờ cách mạng tung bay trên Dinh Độc Lập, báo hiệu sự toàn thắng của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
(Ảnh: xe tăng quân ta tiến vào Dinh Độc Lập(30/4/1975))
Đại thắng mùa xuân 1975 đã chứng minh trí tuệ và tài thao lược của Đảng ta trong lãnh đạo và chỉ đạo chiến tranh cách mạng, cũng như chứng minh tinh thần quật khởi của người dân Việt Nam trong đấu tranh chống ngoại xâm. Chiến thắng đã chấm dứt ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc và chế độ phong kiến ở nước ta, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thống nhất đất nước,đồng thời mở ra một kỷ nguyên mới của dân tộc,cả nước cùng tiến lên CNXH.Thắng lợi này đã đi vào lịch sử nước ta và của thế giới, như một trang sử chói lọi ở những năm 70 của thế kỷ XX, mang tầm quốc tế,tầm thời đại sâu sắc.